Tại sao con người vẫn mọc răng khôn dù chúng không còn giữ vai trò quan trọng trong quá trình tiến hóa?

Câu chuyện về răng khôn là một minh chứng thú vị cho sự chậm trễ của quá trình tiến hóa sinh học so với sự thay đổi nhanh chóng của lối sống con người. Trong thế giới hiện đại, răng khôn dường như chỉ còn gắn liền với những ca tiểu phẫu phức tạp, khiến nhiều người tự hỏi răng khôn có tác dụng gì mà thiên nhiên vẫn để nó xuất hiện. Để tìm câu trả lời, chúng ta phải quay ngược thời gian hàng chục ngàn năm về trước, thời điểm mà tổ tiên chúng ta còn phải vật lộn với những nguồn thức ăn vô cùng khắc nghiệt.

Thông qua việc nghiên cứu khảo cổ, các nhà nhân chủng học sử dụng kỹ thuật tương tự như chụp panorama răng là gì trên các mẫu hóa thạch xương hàm người cổ đại. Khi hiểu rõ chụp panorama răng là gì trong bối cảnh khảo cổ, chúng ta thấy rằng người tiền sử có xương hàm rất rộng, đủ chỗ cho cả 32 chiếc răng mọc thẳng đều. Răng khôn thời đó không phải là một "vị khách không mời" mà là một thành viên cốt cán trong hệ thống sinh tồn.

Di sản từ chế độ ăn của người cổ đại

Tổ tiên của chúng ta ăn những loại thực phẩm chưa qua chế biến hoặc chế biến rất thô sơ: thịt sống dai, các loại hạt cứng, rễ cây đầy chất xơ và thức ăn lẫn nhiều sạn cát. Chế độ ăn này đòi hỏi một lực nhai khổng lồ và diện tích mặt nhai rộng lớn để có thể nghiền nát thức ăn thành dạng dễ tiêu hóa. Răng khôn lúc bấy giờ đóng vai trò là "chiếc răng cối dự phòng" cuối cùng, đảm bảo rằng nếu các răng khác bị mòn hoặc rụng do tác động cơ học mạnh, con người vẫn có đủ công cụ để nhai nuốt.

Sự mâu thuẫn giữa cấu trúc xương và bộ não

Khi con người tìm ra lửa và biết nấu chín thức ăn, thực phẩm trở nên mềm hơn, dễ nhai hơn. Đồng thời, bộ não của con người phát triển nhanh chóng, đòi hỏi nhiều không gian hơn trong hộp sọ. Để nhường chỗ cho tiểu não và đại não phát triển, cấu trúc xương hàm bắt đầu thu hẹp lại, ngắn hơn và thanh thoát hơn. Tuy nhiên, mã di truyền quy định việc mọc răng lại không thay đổi nhanh tương ứng. Kết quả là chúng ta vẫn mang bộ gen mọc 32 chiếc răng của tổ tiên nhưng lại đặt vào một khung hàm chỉ đủ chỗ cho 28 chiếc. Đây chính là khởi nguồn của mọi rắc rối mang tên răng khôn mọc lệch, mọc ngầm.

Trong quá trình theo dõi sự phát triển của các răng này, việc kiểm tra định kỳ là cực kỳ quan trọng. Bác sĩ Huỳnh Bá Minh Trí - Nha khoa Shark nhấn mạnh rằng, vì răng khôn là một cơ quan thoái hóa đang trong giai đoạn chuyển đổi, nó rất dễ gặp lỗi trong quá trình mọc. Để kiểm soát vi khuẩn tại vùng "nhạy cảm" này, bệnh nhân thường được chỉ định dùng các loại dung dịch rơ miệng bao nhiêu tiền chất lượng cao. Việc tìm hiểu dung dịch rơ miệng bao nhiêu tiền để chọn loại có khả năng thẩm thấu sâu sẽ giúp ngăn chặn viêm nhiễm tại vùng nướu đang bị răng khôn đâm xuyên qua. Sử dụng dung dịch rơ miệng bao nhiêu tiền loại tốt giúp trung hòa axit vi khuẩn, bảo vệ lớp men răng khôn mỏng manh vốn dễ bị sâu ngay từ khi mới nhú.

=>>> Khám phá: Răng Đã Điều Trị Tủy Có Dễ Bị Vỡ Hoặc Gãy Khi Nhổ Hơn So Với Răng Bình Thường Không?

Tại sao chúng ta chưa ngừng mọc răng khôn?

Tiến hóa là một quá trình diễn ra qua hàng triệu năm. Hiện nay, đã có khoảng 35% dân số thế giới sinh ra mà không có mầm răng khôn. Đây là dấu hiệu cho thấy cơ thể con người đang dần loại bỏ bộ phận không còn chức năng này. Tuy nhiên, với số đông còn lại, răng khôn vẫn xuất hiện như một "di tích" sinh học. Nó nhắc nhở chúng ta về quá khứ ăn thịt sống của tổ tiên nhưng lại gây ra phiền toái trong cuộc sống văn minh.

Sự hiện diện của răng khôn ngày nay phần lớn mang tính chất di truyền hơn là chức năng. Hiểu được lịch sử này giúp chúng ta bình tĩnh hơn khi đối mặt với việc nhổ bỏ chúng. Chúng ta nhổ răng khôn không phải vì ghét bỏ một bộ phận của cơ thể, mà là để thích nghi với cấu trúc xương hàm hiện đại đã không còn phù hợp với nó. Vậy cuối cùng răng khôn có tác dụng gì trong bối cảnh nhân chủng học? Nó từng là công cụ sinh tồn thiết yếu cho người cổ đại để nghiền thức ăn thô cứng, nhưng trong thế giới hiện đại, tác dụng này đã bị triệt tiêu do sự thu hẹp của xương hàm và sự thay đổi của chế độ ăn uống công nghiệp.